De Nieuwe Tandarts: tendensen die het beroep van tandarts veranderen

mijnglimlach.be

 

Het beroep van tandarts breidt de laatste jaren meer en meer uit met specialisaties die zich richten op alle onderdelen van de mond en mondproblemen. Daarnaast moeten moderne tandartsen ook beslagen zijn op allerlei terreinen die zijdelings verbonden zijn met de tandheelkunde, maar daarom niet minder belangrijk zijn. Zo is de tandarts vandaag hoe langer hoe meer betrokken bij de algemene gezondheid van zijn patiënt, met dentale oncologie, tandheelkundige slaapgeneeskunde, and slaap prothesen en een beter begrip van de link tussen uw mond en de rest van uw lichaam (de systemische link).

 

Dentale oncologie

Bij dentale oncologie  ligt de focus op de specifieke noden die u als (ex)kankerpatiënt heeft met betrekking tot uw gebit en mond als gevolg van de kankertherapie die u onderging. Zo blijven patiënten na radiotherapie in het hoofd-halsgebied veel gevoeliger voor het ontwikkelen van cariës en tandvleesproblemen en dit voor de rest van hun leven. Zij moeten het eerste jaar na hun behandeling om de drie maanden naar de tandarts gaan ter controle. Patiënten die chemotherapie hebben ondergaan moeten ook het eerste jaar om de drie maanden naar de tandarts. Kankerbehandelingen worden immers efficiënter maar veroorzaken vaak ongewenste neveneffecten in de mond en het gebit. Dit kan zorgen voor tandproblemen maar het kan ook systemische infecties veroorzaken op een moment waar het immuunsysteem van de patiënt al verzwakt is. Een goede tandarts kan dit voorkomen en/of de gevolgen beperken in samenwerking met de specialisten van uw oncologisch team.

Welke mondproblemen kunnen optreden?

  • Mucositis: een ontstekingsachtige verandering van het mondslijmvlies. Het is zeer pijnlijk en bemoeilijkt het spreken, kauwen, slikken en drinken, in die mate dat er soms moet overgegaan worden tot het zetten van een sonde bij de patiënt. Mucositis treedt in meer dan 85% van de gevallen op na radiotherapie of chemotherapie.
  • Infecties van de mond
  • Hyposialie (monddroogte of het produceren van te weinig speeksel) en xerostomie (droge mond gevoel) ontstaan na radiotherapie. Vermits uw speeksel een ontstekingswerend effect heeft op uw mond, zal een vermindering van speeksel leiden tot het ontstaan van cariës.
  • Osteoradionecrose: afsterven van botstructuren door verminderde doorbloeding
  • Trismus: u kunt uw mond niet meer zo ver opendoen als voordien
  • In het algemeen zal uw mond zich minder goed herstellen na behandelingen zoals bb het trekken van kiezen

 

Wat kunt u preventief doen?

Wanneer u een radio-of chemiebehandeling moet ondergaan aan uw hoofd of hals (mondkanker, lipkanker, keelkanker enz) , is het belangrijk dat u eerst (vooraleer u met de behandeling start) een volledig tandartsonderzoek laat uitvoeren en eventuele gebitsproblemen laat herstellen vooraleer deze veregerd worden door de kankertherapie. Besteed ook extra aandacht aan een goede mondhygiëne en ga zeer regelmatig op controle bij uw tandarts om eventuele problemen in de kiem te smoren. U kunt tenslotte ook extra fluoride innemen ter versterking van uw gebit.

 

Tandheelkundige slaapgeneeskunde (Sleep Dentistry)

Wat is tandheelkundige slaapgeneeskunde?

Tandheelkundige geneeskunde lost ademhalingsproblemen tijdens de slaap zoals snurken of slaapapnee op door middel van apparaten of door een operatie van de bovenste luchtwegen. Mensen die snurken kunnen hier zelf wat aan doen door gewicht te verliezen, stoppen met roken, ’s avonds minder alcohol te drinken, geen slaapmiddelen meer te gebruiken en niet meer op hun rug te slapen. Maar als dat allemaal niet werkt dan kan de tandarts uitkomst bieden. Wanneer uw huisarts een ernstige vorm van snurken of slaapapnee (een conditie waarbij u enkele honderden keren per nacht wakker wordt met uitputting, depressie, minder zin in seks enz tot gevolg)  heeft vastgesteld zal hij u doorverwijzen naar de tandarts. Hij kan een slaapbeugel maken die u enkel ‘s nachts draagt en die ervoor zorgt dat uw bovenste luchtwegen vrij blijven door uw tong omlaag te drukken of door uw kaak anders te positioneren.

Slaap Prosthodontie (Sleep Prosthodontics)

Daar waar de tandheelkundige slaapgeneeskunde (Sleep dentistry) de studie is van de impact van een apparaat (beugel) op de luchtwegen is  slaap prosthodontie (of slaap protheseleer of prothetiek) de studie van de luchtwegen en hun impakt op het stomatognatisch systeem (de mond en kaken). Anders gezegd, tandheelkundige slaapgeneeskunde gaat in op het hoe (hoe helpt een beugel ‘s nachts beter adem te halen) terwijl slaap prosthodontie het waarom onder de loep neemt (waarom krijgen patiënten scheve tanden, ontwikkelen ze myofasciaal pijnsyndroom en verslijt hun gebit).

 

Orale systemische gezondheid

Wat is een systemische ziekte?

Een systemische aandoening is een aandoening die effect heeft op het hele lichaam (bijvoorbeeld kanker of diabetes). Orale systemische gezondheid is bijgevolg de link tussen een goede mondgezondheid en een goede algemene gezondheid. Verschillende studies hebben al een verband aangetoond tussen een slechte mondgezondheid en systemische ziekten zoals hartproblemen, diabetes, dementie, reumatoïde artritis, en zwangerschapscomplicaties.

De rol van de tandarts van vandaag is niet langer beperkt tot die van mond en tandspecialist, maar die van bewaker van de algemene gezondheid.

 

Bronnen:
Dennis M. Abbott, DDS in “Oral Health Experts: The Evolving Realm of Dentistry”, Compendium July/Aug 2014, Volume 35, Issue 7
Focusonderzoek bij Patiënten met kanker, NTVT 115, april 2008, M.A Stokman, A Vissink, FKL Spijkervet
Sleep Prosthodontics: A New Vision for Dentistry, Jeffrey S. Rouse, DDS, July 2013 Issue Inside Dentistry